لوله گذاری مجرای اشکی
لوله گذاری مجرای اشکی در کودکان
درمان انسداد مادرزادی مجرای اشکی
سونداژ مجرای اشکی
میل زدن مجرای اشکی
شایعترین عامل انسداد مادرزادی مجرای اشکی در نوزادان ، باقیماندن غشایی در قسمت بینی مجرای اشکی به نام دریچه هاسنر میباشد.
در صورتیکه درمانهایی مانند ماساژ مجرای اشکی همراه با آنتی بیتویک موضعی تا حدود یک سالگی باعث برطرف شدن اشک ریزش کودک نشود ، پروبینگ یا میل زدن مجرای اشکی کودک در نظر گرفته میشود.
در زمان سونداژ مجرای اشکی ، بعد از گشاد کردن نقطه ابتدایی مجرای اشکی و انجام میل زدن مجرای اشکی ، شستشوی مجرای اشکی برای اطمینان از موفقیت میل زدن مجرای اشکی انجام میشود.
برای پایدار نگه داشتن باز ماندن مجرای اشکی ، لوله گذاری مجرای اشکی پیشنهاد میشود.
در سال ۱۹۷۰ ، برای نخستین بار قرار دادن لوله ای از جنس سیلاستیک ( Silastc ) برای جلوگیری از تنگی مجدد مجرای اشکی توصیف شد.
لوله گذاری مجرای اشکی کودکان مبتلا به انسداد مادرزادی مجرای اشکی ، روشی استاندارد در بیمارانی است که میل زدن مجرای اشکی در این بیماران با شکست مواجه شده است.
لوله هایی از جنس سیلیکون ( Silicone ) ، با عارضه کمتر برای مجرای اشکی ، در حال حاضر در دسترس می باشد.
لوله های سیلیکونی را میتوان به راحتی به مدت طولانی در مجرای اشکی نگه داشت .
لوله ای سیلیکونی به راحتی تحمل میشوند و هیچگونه تحریکی ایجاد نمیکند ، این لوله های سیلیکونی کمترین تحریک و جابجایی را در مجرای اشکی دارند.
لوله های سیلیکونی به راحتی بعد از اطمینان از عدم وجود هرگونه انسداد و تنگی باقیمانده در مجرای اشکی قابل برداشتن هستند.
اندیکاسیون لوله گذاری مجرای اشکی کودکان:
- عدم موفقیت در برطرف کردن انسداد مجرای اشکی کودکان بعد از میل زدن متعدد مجرای اشکی
- تصمیم برای میل زدن مجرا اشکی در کودکان بالای یک سال
- وجود تنگی قابل توجه در زمان میل زدن مجرای اشکی کودک
- وجود تنگی پانکتوم مجرا اشکی
- وجود تنگی کانالیکول مجرای اشکی
- سابقه انجام اعمال جراحی مجرای اشکی ناموفق قبلی
لوله کرافورد ( Crawford ) ، یکی از لوله های سیلیکونی دردسترس هست که دارای دو سر زیتونی شکل است ، که به راحتی از دو کانالیکول فوقانی و تحتانی عبور داده میشود و در مئاتوس تحتانی بینی گرفته میشود و در حفره بینی فیکس میشود.
قدم اول در انجام پروبینگ یا لوله گذاری در مجرای اشکی کودکان ، اطمینان از پیدا کردن مسیر درست مجرای اشکی است.
قبل از قرار دادن هرگونه لوله در داخل مجرای اشکی ، پروبینگ مجرای اشکی باید به درستی انجام شود.
انجام لوله گذاری در مجرای اشکی از پروبینگ مجرای اشکی ، در کودکان سخت تر است ، زیرا که لوله فلزی ابتدایی لوله های سیلیکونی ، نازک تر و نرم تر از لوله پروبینگ هست ، و احتمال حرکت در مسیر نادرست در هنگام لوله گذاری در مجرای اشکی بیشتر است.
لوله گذاری مجرای اشکی باید تحت بیهوش عمومی و در مکانی مجهز انجام شود.
انتهای پایینی لوله های سیلیکونی معمولا در زیر توربینه تحتانی قابل مشاهده و در دسترس میباشند.
بهتر است با دید مستقیم و ترجیحا ، با اندوسکوپ محل صحیح قرارگیری لوله سیلیکونی در حفره بینی بررسی شود.
عمل لوله گذاری مجرای اشکی باید به آرامی و با حداقل صدمه به مخاط بینی انجام شود.
در صورت آسیب به مخاط ،احتمال خونریزی قابل توجه وجود دارد که عبور لوله سیلیکونی در مجرای اشکی را مشکل میکند.
لوله سیلیکونی در داخل مجرای اشکی باید ، نه خیلی محکم و نه خیلی شل باشد.
بعضی از جراحان چشم پزشک و مجرای اشکی ترجیح میدهند که انتهای تحتانی لوله سیلیکونی را در داخل بینی با یک بخیه فیکس کنند.
مدت زمان نگه داشتن لوله سیلیکونی در مجرای اشکی متفاوت هست. ولی اکثر جراحان مجرای اشکی ترجیح میدهند که لوله سیلیکونی را بین سه ماه تا یک سال ، بنا بر شرایط کودک ، در مجرای اشکی کودک نگه دارند.
در حقیقت لوله سیلیکونی هیچ تحریکی در مجرای اشکی کودک ایجاد نمیکند ، به همین جهت به راحتی برای مدتهای طولانی بدون هیچگونه عارضه خاصی قابل تحمل هست.
تهیه و تنظیم : دکتر کیوان خسروی فرد ، جراح و متخصص چشم پزشکی و فوق تخصص پلاستیک چشم