شکایت اصلی بیمار چشم و نحوه تظاهر آن (Chief Complaint and presenting illness)
در ابتدا باید شکایت اصلی از زبان خود بیمار پرسیده و در پرونده ثبت شود ذکر تشخیص هایی از قبیل آب مروارید و یا قوز قرنیه به عنوان شکایت اصلی نادرست می باشد. در عوض باید از آنچه بیمار عنوان می کند مانند افت دید، درد، سوزش پلک ها، احساس جسم خارجی، قرمزی چشم، محدود شدن میدان بینایی، ترس از نور، دوبینی، دیدن هاله اطراف منبع نورانی و سایه اطراف اشیاء ثبت شود.
پس از ثبت شکایت اصلی، باید از نحوه تظاهر آن سئوال شود. مثلاً بیماری که از افت دید شکایت دارد باید مشخصں شود که آیا افت دید یک طرفه یا دوطرفه بوده و ناگهانی یا به آهستگی ایجاد شده است. افت دید دوطرفه همزمان بیشتر به نفع تشخیص نوروپاتی متاپولیک مانند مسمومیت با الکل متانول و یا نوروپاتی ایسکمیک خلفی دوطرفه در اثر افت شدید فشارخون به ویژه حین جراحی های بزرگ می باشد. در حالی که افت دید یک طرفه به صورت ناگهانی به نفع حوادث عروقی شبکیه و عصب بینایی مانند انسداد شریان یا ورید مرکزی شبکیه و یا نورپاتی ایسکمیک غیر التهابی عصب بینایی می باشد.
افت دید یک طرفه که به آهستگی ایجاد می شود و پیشرفت می کند، به نفع تشخیص آب مروارید و یا آب سیاه می باشد. البته باید به اشتباهاتی که بیماران در بیان مشکل اصلی خود مرتکب می شوند توجه شود. به طور مثال بیماری که از ایجاد و پیشرفت کاتاراکت یک چشم به علت دید خوب چشم طرف مقابل آگاه نبوده است وقتی چشم سالم را ببندد ناگهان متوجه کمی دید در چشم دیگر می شود و افت دید راناگهانی تعبیر می کند۔
سایر مواردی که در نحوه تظاهر بیماری باید سئوال شود سیر علایم می باشد، مثلا در شکایت افت دید باید سئوال شود که آیا به مرور زمان افت دید بیشتر شده یا بهبود یافته است. مثلاً افت دید که ناگهانی ایجاد می شود و پس از گذشت زمان کمتر از نیم ساعت کاملاً بهبود می یابد مطرح کننده تشخیص Almaurosis Fugax می باشد و یا افت دید که به طور پراکنده در طول چند ماه یا چند سال تکرار می شود و هر بار پس از گذشت چند هفته به طور کامل یا ناکامل بهبود می یابد به نفع تشخیص Optic Neuritis می باشد.
سایر علایم همراه با شکایت اصلی بیمار نیز باید سئوال شود. وجود درد چشم به همراه حرکات چشم و یا احساس پارستزی در دست ها و پاها در بیماری که از افت دید شکایت دارد تشخیص Optic Neuritis در زمینه مالتیپل اسکلروز را مطرح می کند.
افت دید به همراه دیدن جرقه های نورانی که در میدان بینایی از مرکز به سمت محیط حرکت می کنند و به تدریج بزرگ می شوند و سپس با سردرد ضربان دار تعقیب می شود میگرن را مطرح می کند.